Mete Yarar: F-16 motoru(F110) üretebilen birkaç ülkeden biriyiz

TVNET’te Serhat İbrahimoğlu’nun sunduğu *Net Bakış* programına konuk olan güvenlik uzmanı Mete Yarar, Türkiye’nin milli muharip uçağı Kaan projesiyle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. TUSAŞ’ın (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii) yürüttüğü proje kapsamında, prototip üretiminin devam ettiğini ve bu yıl üç prototipin uçuş gerçekleştireceğini belirtti.

“Seri Üretime Başlamadan Üretim Durmaz”

Yarar, Kaan projesiyle ilgili spekülasyonlara yanıt vererek, “Üretim durması için önce seri üretime başlaman lazım değil mi? Seri üretime başlamamış bir yerde nasıl üretim durabilir ki?” dedi. Şu anda altı prototipin aynı anda üretildiğini, bunlardan üçünün bu yıl içinde uçuş testlerine katılacağını ifade etti. Yarar, “Prototiplerin hepsi uçmak zorunda değil. Bir kısmı farklı testlere tabi tutulacak, ama üç tanesini bu sene havada göreceğiz ve üçünü de aynı anda göreceğiz,” diye konuştu.

Motor Sorunu ve Çözüm Stratejileri

Kaan’ın motorları hakkında konuşan Yarar, Eskişehir’deki TEI (TUSAŞ Motor Sanayii) tesisinin, General Electric’e ait F110 motorlarını üreten dünyadaki birkaç tesisten biri olduğunu hatırlattı. Ancak, motorun lisansı General Electric’te olduğu için üretimin lisans iznine bağlı olduğunu belirtti. “Bu fabrika zaten F110 motorunu üretiyor, ama lisans verilmediği sürece üretim yapılamaz. Lisans şu anda beklemede,” dedi. Türkiye’nin 2027 hedefini tutturmak için motor tedariki konusunda iki çözümü olduğunu, üçüncü bir çözüm üzerinde de çalışıldığını aktardı.

“2027’de Seri Üretim Başlayacak”

Yarar, 2027’den itibaren Kaan’ın seri üretimine geçileceğini vurguladı. “Kaan’ın seri üretimi yabancı değil, yerli motor üzerinden planlandı. Önce mevcut motorlarla başlanır, ardından milli motor projeleri devreye alınır,” dedi. Türkiye’nin tek bir kaynağa bağlı kalmamak için farklı tedarik kanallarıyla çalıştığını ve alternatifleri eş zamanlı değerlendirdiğini belirtti. “Dünyada 5. nesil savaş uçağı yapan dört ülke var. Türkiye beşincisi olmaya çalışıyor. Gecikme olabilir, bu işin tabiatında var,” diye ekledi.

TUSAŞ’taki Çalışma Azmi 

Yarar, TUSAŞ’taki üretim hattını bizzat ziyaret ettiğini ve çalışanların azmine tanık olduğunu anlattı. “Sıfırdan bir üretim bandı kuruyorlar. Bu, F16 montajı gibi değil. F16’da bilgiler ve ekipler hazır geliyordu. Burada her şey sıfırdan yapılıyor,” dedi. Üretim hattının sorumlusu genç bir mühendisin üç yılda büyük bir dönüşüm geçirdiğini, gece gündüz çalışarak projeyi ilerlettiğini aktardı. “O çocuklar neredeyse eve gitmiyor. Üretim bandını sıfırdan kuruyorlar. Bu inanılmaz bir sorumluluk,” diye konuştu.

Uluslararası İlgi

Kaan projesinin uluslararası alanda da dikkat çektiğini belirten Yarar, Endonezya’nın sipariş verdiğini, Mısır ve Pakistan’ın ise sipariş için görüşmeler yaptığını söyledi. “TUSAŞ’ta başka bir evre kurmuşlar. Gerçekten başka bir yere geçmişler,” dedi.

“Gecikme Olabilir Ama Öne Çekiyorlar” 

Yarar, 5. nesil savaş uçağı üretiminin zorluğuna dikkat çekerek, “F35 tam zamanında mı uçtu? Rusların uçağı, Çin’in uçağı tam zamanında mı uçtu? Gecikme her zaman olabilir. Ama TUSAŞ’ta öyle bir çalışma var ki, gecikmeyi bırakın, projeyi öne çekiyorlar,” dedi. Türkiye’nin 1940’larda kapattığı fabrikaları TUSAŞ ile yeniden kurduğunu ve F16 montajından başlayarak 5. nesil uçak yapımına kadar geldiğini vurguladı.

Kaan projesinin 2027 teslimat takviminde bir gecikme olmadığını belirten Yarar, Türkiye’nin bu projeyle dünyada 5. nesil savaş uçağı üreten beşinci ülke olma hedefine emin adımlarla ilerlediğini ifade etti.

Kaynak:https://www.youtube.com/watch?v=lLt0bsSI4u0