Alaska Zirvesi: Rusya ve ABD Arasında Dev Hidrokarbon Ortaklığı Başlıyor

Rusya ve ABD liderleri Vladimir Putin ile Donald Trump’ın Alaska’nın Anchorage kentinde gerçekleştirdiği zirve, Ukrayna barış sürecinden çok enerji ve ekonomi alanında büyük çaplı iş birliği anlaşmalarıyla gündeme geldi. Rus haber ajansı RIA Novosti’de Sergey Savçuk’un kaleme aldığı makaleye göre, iki ülke arasında Alaska kıta sahanlığında hidrokarbon geliştirme ve çıkarma projeleri için dev bir yatırım programı başlatıldı.

Rosneft, ExxonMobil ve Gazprom’dan Ortak Girişim

Anlaşmalar çerçevesinde, Rusya’nın önde gelen enerji şirketi Rosneft ve Amerikan devi ExxonMobil, Gazprom’un da davet edildiği bir ortak girişim kuracak. Proje, Alaska’nın Arktik kıyılarındaki Prudhoe Körfezi havzasında, çıkarılması zor petrol ve doğal gaz rezervlerinin geliştirilmesine odaklanacak. İlk aşamada yatırım hacminin 15 milyar dolar civarında olması bekleniyor. Washington Post’a göre, Rosneft’in Kuzey Kutbu’ndaki sondaj deneyiminden faydalanılacak, Gazprom ise Asya-Pasifik pazarlarına sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedariki için altyapı yatırımları yapacak.

ExxonMobil’e Yaptırımlar Kaldırıldı

Zirvenin hemen ardından, ABD Başkanı Trump’ın ExxonMobil’e uygulanan tüm yaptırımları kaldıran bir kararname imzaladığı bildirildi. Bu karar, şirketin Rusya’daki enerji projelerine geri dönmesini ve özellikle Sakhalin Energy projesindeki hisselerini yeniden kazanmasını sağladı. ExxonMobil, Vityaz ve Sokol markalı Uzak Doğu petrolünün Çin’e ihracatından pay alma hakkını da geri kazandı. Bu tedarikler, Amerikan yaptırımlarından muaf tutuldu.

Alaska’nın Petrol ve Gaz Potansiyeli

Alaska’nın Kuzey Yamacı’ndaki Prudhoe Körfezi, 2,3 milyar ton petrol ve 736 milyar metreküp gaz rezerviyle dikkat çekiyor. Ancak bu rezervler, derinlik, kumtaşı yatakları ve gaz kapakları gibi teknik zorluklar nedeniyle bugüne kadar tam anlamıyla geliştirilemedi. ABD, enerji ihracatında küresel liderliğini pekiştirme stratejisi kapsamında bu rezervleri değerlendirme kararı aldı. Rusya’nın Arktik’teki tecrübesi, özellikle zorlu koşullarda sondaj ve lojistik alanındaki uzmanlığı, projenin başarısı için kritik görülüyor.

Buzkırıcılar ve Arctic LNG 2 Yaptırımları

Savçuk’un makalesine göre, zirvede ele alınan bir diğer konu, Rusya’nın Arctic LNG 2 projesine yönelik Amerikan yaptırımlarının kaldırılması karşılığında Rus buzkırıcılarının satın alınması oldu. ABD’nin Polar Güvenlik Kesici programı, yeni buzkırıcıların inşasında gecikmeler yaşarken, Rusya’nın bu alandaki üstünlüğü projede iş birliğini zorunlu kılıyor. ABD’nin şu anda yalnızca bir eski buzkıranı bulunurken, Alaska’nın Beaufort Denizi’nin 10 ay buzla kaplı olması, Rus buzkırıcılarını vazgeçilmez kılıyor.

Ukrayna Barış Süreci Gölgede mi?

Zirvenin Ukrayna krizini çözmek yerine enerji ve ekonomi odaklı olduğu yönünde görüş birliği bulunuyor. Savçuk, Ukrayna’nın müzakerelerde bir bahane olarak kullanıldığını, asıl odak noktasının iki süper gücün karşılıklı ekonomik çıkarları olduğunu belirtiyor. Uzmanlar, bu iş birliğinin jeopolitik bir dostluk değil, karşılıklı faydaya dayalı bir anlaşma olduğunu vurguluyor.

Stratejik İş Birliği

Anchorage zirvesi, Rusya ve ABD arasında enerji alanında yeni bir dönemin kapısını araladı. Rosneft, ExxonMobil ve Gazprom’un ortak girişimi, Alaska’nın devasa hidrokarbon rezervlerini küresel piyasalara sunmayı hedefliyor. Rusya’nın Arktik’teki teknik uzmanlığı ve ABD’nin finansal gücü, bu projeyi enerji sektöründe dönüm noktası haline getirebilir. Ancak bu iş birliği, Ukrayna barış sürecindeki belirsizliklerin gölgesinde, iki ülkenin ekonomik çıkarlarını önceliklendirdiğini gösteriyor.

RIA Novosti’de Sergey Savçuk’un kaleme aldığı makalenin tamamını okumak için lütfen tıklayınız:
https://ria.ru/20250828/sever-2037952957.html