Azerbaycan Halep’teki Nesimî türbesini restore edecek!

Suriye Arap Cumhuriyeti Geçiş Dönemi Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, resmi temaslarda bulunmak üzere 13 Temmuz 2025 tarihinde Azerbaycan’ı ziyaret etti.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile yapılan ikili görüşmelerde ülkeler arasındaki siyasi ve ekonomik ilişkilerin yanı sıra, kültürel alanda yapılacak iş birliği konusunun da gündeme geldiği bildirildi.

Kültürel alanda yapılacak en önemli işbirliğinin Halep’te bulunan büyük Türkmen şair ve düşünür Seyyid İmadeddin Nesimî’nin türbesinin restorasyonu konusunda olacağı anlaşıldı.

HALEP’TEKİ TÜRKMEN KİMLİĞİNİN SEMBOLÜ: NESİMÎ

Halep’te bulunan Nesimî Türbesi’nin restorasyonu, Azerbaycan’ın kültürel desteği ve yerel Türkmen topluluğunun inisiyatifiyle hayata geçirilecek.

Konunun cumhurbaşkanları düzeyinde ele alındığı ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’in kültürel mirasın korunmasına yönelik kapsamlı bir iş birliği başlatılması hususunda kararlı olduğu bildirildi.

Seyyid Nesimî’nin Halep’in el-Farafira semtindeki bir tekkede bulunan mezarı, yalnızca tarihi açıdan değil, taşıdığı felsefi ve manevi değerlerle de bölgenin kültürel kimliğinde önemli bir yer tutuyor.

Seyyid Nesimî Alevi Türkmenler tarafından da inancı yapılandıran “7 Ulu Ozan”dan birisi olarak kabul ediliyor.

ORTAK TARİHSEL HAFIZA CANLANDIRILACAK

1968 yılında halk şairi Resul Rıza’nın Suriye ziyaretinin ardından gündeme getirdiği İmadeddin Nesimi’nin Halep’teki mezarında sırasında mezarı keşfetmesiyle Sovyet döneminde sınırlı düzenlemeler yapılsa da, Esad rejimi ve ardından gelen savaş yıllarında türbe ciddi şekilde ihmal edildi.

Suriye’deki yeni siyasi liderliğin bu anıtı yeniden canlandırmak konusunda yapıcı yaklaşımı, sadece kültürel bir adım olarak değil, aynı zamanda uluslararası iş birliğine açık, yeni bir yönetim anlayışının sinyali olarak değerlendiriliyor.

İLAHÎ AŞKIN VE HÜR DÜŞÜNCENİN ŞEHİDİ: NESİMÎ

Türk edebiyatının ve İslam tasavvufunun öncülerinden olan Seyyid İmadeddin Nesimî, 1417 yılında Halep’te derisi yüzülerek idam edildi. Bu idam, sadece fiziksel bir ceza değil, aynı zamanda özgür düşünceye karşı sistemli bir saldırı olarak yüzlerce yıl hafızalarda yer etti.

Konuyla ilgili olarak “azervoice” sitesine konuşan Suriye-Azerbaycan Dostluk Derneği Başkanı Dr. Muhtar Fatih Beydili, restorasyon girişiminin sembolik önemine dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:

“Nesimî sadece idam edilmedi, fikirleriyle çarmıha gerildi. Bugün türbenin restore edilmesi, sözlerin yenilmediğinin kanıtıdır. Bu adım, Suriye halkının on yıllardır verdiği özgürlük mücadelesine de ahlaki bir çağrıdır.”

NESİMÎ BİR TÜRBEDEN DAHA FAZLA ANLAM İÇERİYOR

Nesimi’nin mezarının yeniden restore edilesi hem geçmişin değerlerini geleceğe taşıyan bir sembol, hem de Suriye’de yeni dönemin kültürel diplomasisi için de bir köprü niteliğinde.

Halep’teki türbenin restorasyonu, sadece fiziksel bir yapının yenilenmesi değil; Suriye ile Azerbaycan arasında ortak tarihi, manevi değerleri ve kültürel hafızayı yeniden canlandırmaya yönelik stratejik bir adım olarak görülüyor. Bu girişim, kültürel iş birliğinin nasıl diplomatik ilişkileri güçlendirebileceğine dair somut bir örnek teşkil ediyor.