Halil Eyyupoğlu yazdı: Alevi Bektaşi Cemevi Başkanlığı neden önemli?

Soner Erdoğan yazdı: İki yüzyılın Alevi-Bektaşi travması ve paradoksal kazanımlarıHaberi görüntüle

Doğduk; Alevi olduğumuzu ilkokulda arkadaşlarımızın bilmeden büyüklerinden duydukları  kulaktan dolma Aleviler konusunda olumsuz sözleri dikkatimi çektiği zaman öğrenmeye başladım.

Eve geldim; “Anne kim bu aleviler” demeye başladım. Annem yaşımın daha küçük olmasından dolayı “sen boş ver öyle şeyleri” deyip geçiştirdi.

Bir iki yıl sonra Sivas’tan bize fötr şapkalı takım elbiseli kravatlı beyaz hoş sakallı Hasan Dede adında bir dede geldi.

Bizim ev büyük ev olduğundan da bizde kalır. Diğer akraba kısımları da bize gelir görgü görülür cem yapılırdı. Sorunlu davalar helallik alınarak çözülürdü.

Ama dışarda kimseye Alevi olduğumuzu söylemeyin diye sıkı sıkı tembihlenirdik.

İnat ya..

İnadına Alevilik nedir diye soruşturup öğrenmeye başladım. O dönem sokaklarda boynuna asılı teyple yüksek sesle destancılar gezerdi. Bunlar Hz. Ali’nin cenkleri ile ilgili küçük kitapçıklar satardı. Bunları okuyup büyüklerden de aldığım bilgiler beni hoş kıldı.

Hz. Muhammed’e ve Hz. Ali başta olmak üzere ehlibeytine özünden bağlı olmanın neresi kötüydü?

Bu yanlış bilgiler, Aleviler hakkında olumsuz sözler neden Alevi olmayan kesimlerce ilkokuldaki çocuklara kadar aşılanıyordu.

Yaş büyüdükçe Aşık Veysel’i sevdim, Yunus Emre’yi sevdim, Pir Sultan Abdal’ı, Nesimi’yi sevdim. Hacı Bektaş Veli’yi sevdim.

Sözlerine baktım; doğruluk, iyilik, insanlıkla dolu bir yapı.

Aleviliğin peki neresi kötüydü?

Yıllar ilerledikçe sorguladıkça bazı gerçekler ortaya çıkıyor. Osmanlı Yeniçeri Gülbenkleri Alevi Bektaşi gülbenkleridir.

Osmanlı savaşa giderken Hacı Bektaş Veli ocağında asker dualanır ve savaşa  gider.

Peki bu devlet politikasındaki düşmanlık neden?

Tarihçilerin ifadesi kuruluşu tamamen Türkmen Alevi olan ve Beyliklerden oluşan Osmanlı ilk 3 Padişahtan sonra divanda Türkmen barındırmıyor. Sadece Türkmenleri savaşa sürüyor. Yönetim kademesinde Türkmenleri ayıklıyor. Saltanat mücadelesi ise işi çığırından çıkarıyor.

Köylerden savaş için asker topluyor, Ermeni, Yahudi azınlıklar askere gidip savaşmıyor. Türk gençleri gidiyor, kimi gidip gelmiyor, kimi tek bacakla dönüyor. Vergi adı altında aşırı tarımsal hasılat ve hayvan (Öşür Vergisi) toplanıyor. Bu durumdan istifade eden  azınlıklar aşırı zenginleşiyor ve mülk sahibi oluyor.

Bu yanlış gidişe karşı Anadolu’da yoğun nüfusu olan Türkmen Kızılbaş grupları Osmanlı ile ters düşüyor. Yavuz Sultan Selim ile Safevi Türk Devleti  Şahı olan Şah İsmail ile Çaldıran savaşıyla gerilme tepe noktasına geliyor.

Şah İsmail aynı zamanda bir Alevi Türkmen Kızılbaş dervişi.. Anadolu’da Osmanlı’dan baskı gören Alevi Türkmenler Şah İsmail’in tarafında yer alıyor.

Yavuz Selim Şah İsmail’i alt etmek için Kürt lideri Bitlisi ile ittifak kuruyor ve Kürtlerle birlikte Çaldıran’da Şah İsmail’i yenilgiye uğratıyor.

Bu yenilgiden sonra Anadolu Türkmen Kızılbaşlar bir soykırım ile karşılaşıyor ve hayatını kurtarmak için en yüksek tepelere , Kürt aşiretlerinin yoğun oldukları alanlara kaçıyorlar.

Annem tarafı Kürtçe konuşan Milikan aşireti olarak Malatya Doğanşehir kökenli, zaman içinde Adıyaman Gölbaşı, Tilkiler, Besni, Balyan üzerinden Antep’te Kürt Mahallesi olarak bilinen Şahveli Mahallesine yerleşmişler.

Hatta Şeyhülislam fetvalarında Alevilerin Rişvan aşiretlerine yönelik Alevileri tespit edin ve Osmanlı’ya bildirin çağrıları kayıtlarda var.

Babam ise Beğdili Türkmenlerinden. Horasandan gelip Rakka bölgesine yerleşen daha sonrasında Urfa ve Antep bölgesinde yerleşik düzene geçen Barak Türkmenleri olarak adlandırılan Beğdili Türkmenlerinin Reisi Firuz bey’de bu baskılardan dolayı Horasan’a dönme kararı almış ve kendisiyle dönmek isteyen aşiretin bir kısmıyla geldiği bozkırlara dönmüş. Firuz bey ise bizim dedemizin dedesi oluyor.

Aynı zamanda babamın halası tarafı ise Malatya Doğanşehir Kızıldeli ocağından..

Zamanla Kızılbaş Türkmenlerin bazıları sığındıkları Kürt köylerinde Kürt dilini öğrenip, Alevi olmaya ısrarla devam ediyorlar. Ve günümüzde Kürt Aleviler olarak yeni bir kavram daha ortaya çıkıyor.

Aslında yerel Kürt Halkı Türkmen Kızılbaşı içinde saklıyor. Halk arasında bir barışık yaşam şekli var.

Yerleşik düzende kentlerde ise Hanefi Sunni mezhebi kültürüyle bir arada yaşayan Alevi Bektaşi kesimde var. Halk ile Alevi Kızılbaş Bektaşi kesim arasında bir barışık yaşam şekli yüzyıllardan beri var.

Alevi yaşam şekli 12 İmamlardan İmam Cafer Sadık buyruğuna göre şekillenir.

İmam Hanefi ise İmam Cafer Sadık’ın talebesidir. İmam Hanefi ehlibeyt uğruna katledilen bir inanç önderidir.

Peki sorun ne?

Devlet ile Alevilerin yüzyıllardan beri ayrıştığı bir yapı..

İşte bu ayrışmaya bir devlet eli dostça uzandı. Alevilere bir tanınma, kendisini ifade etme yolunu açtı.

1500 yılından beri gelen süreçte bu tarihi an bizim için çok önemli.

Bu nedenle ALEVİ BEKTAŞİ CEMEVİ BAŞKANLIĞI bizim için çok önemli.